Vraag- en doelstelling

De LSOVD zet zich als vrijwilligersorganisatie al ruim dertig jaar in Nederland in voor de belangenbehartiging van ouders en andere familieleden van druggebruikers. Momenteel zijn op 18 plaatsen in Nederland LSOVD-gespreksgroepen georganiseerd waarin lotgenoten met elkaar in contact komen. De stichting wil onder meer richting gemeenten meer bekendheid geven aan haar activiteiten en aan de meerwaarde daarvan voor ouders en familieleden van drugsverslaafden. Het LSOVD heeft daarom het IVO gevraagd haar werkzaamheden te beschrijven en evalueren.
In het onderzoek is nagegaan hoe het LSOVD-groepswerk is georganiseerd en wat het oplevert voor de deelnemers aan de groepen, het drugsverslaafde familielid en de hulpverlening. Er is eveneens aandacht besteed aan mogelijkheden die de hulpverlening van de LSOVD kunnen verbeteren.

 

Opzet

Ter voorbereiding op het evaluatieonderzoek is een documentanalyse uitgevoerd om inzicht te verkrijgen in omvang en kenmerken (sociale context) van de groep verslaafden in Nederland. Tevens zijn de activiteiten van de LSOVD beschreven. De dataverzameling bestond uit twee onderdelen. Eerst zijn 15 semi-gestructureerde interviews gehouden met acht familieleden, drie verslaafden en vier groepsleiders van de LSOVD. De respondenten zijn geworven via drie verschillende gesprekgroepen, zodat een compleet beeld ontstaat van de manier waarop de groepen zijn georganiseerd en wat de visie daarop is. Ten tweede is een survey per e-mail uitgezet onder 151 (ex-)deelnemers van de gespreksgroepen waarmee kwantitatieve gegevens zijn verzameld over de mening van deze doelgroep over het werk van de LSOVD. De respons op deze survey was 22 procent. De resultaten van de interviews en de survey zijn geanalyseerd en tenslotte is een beknopt, toegankelijk rapport beschreven.

 

Resultaten

Deelnemers van gespreksgroepen van de LSOVD komen met name via internet, een verslavingszorginstelling, de huisarts of andere deelnemers in contact met de LSOVD. Aanleiding zijn vaak de problemen met het verslaafde kind of verwant. De duur dat mensen deelnemen aan gespreksgroepen verschilt, maar vaak duurt dit jaren. De werkzaamheden van de LSOVD lijken een hiaat in het bestaande aanbod van hulpverlening op te vullen. Het groepswerk blijkt voor de (ex-)deelnemers van de groepen een meerwaarde te hebben om verschillende redenen. Ten eerste is het lotgenotencontact belangrijk, omdat er onder lotgenoten begrip gevonden wordt voor de dilemma’s waar men mee zit. Daarnaast leert men grenzen stellen naar het verslaafde familielid wat er mede voor zorgt dat men zelf beter op de been kan blijven. Een positief effect op het verslaafde familielid kan zijn dat negatieve patronen in de relatie met de ouder of familielid doorbroken worden. Ook leert men de verantwoordelijkheid voor de problemen bij de verslaafde te leggen, wat vaak positieve effecten heeft op de behandeling. Sommige deelnemers hebben hun kind of verwant op die manier weten te motiveren tot behandeling.

 

Opdrachtgever

Landelijke Stichting Ouders en Verwanten van Drugsverslaafden (LSOVD)

Onderzoekers

Laura van Duin, MSc
Ir. Elske Wits (projectleider)

Looptijd

April 2012 – augustus 2012