Vraag- en doelstelling
De recidive onder justitiabelen is hardnekkig en zorgwekkend hoog. Justitiabelen met verslavingsproblematiek vormen een extra grote belasting voor het Ministerie van Justitie. In haar zoektocht naar een verantwoorde, effectieve en efficiënte aanpak van justitiabelen met verslavingsproblematiek, heeft het Ministerie behoefte aan kennis over aantal en kenmerken van problematische gebruikers van alcohol en drugs en van problematische gokkers in het gevangeniswezen. Daarnaast bestaat een sterke behoefte aan inzicht in de zorgbehoefte van deze groep gedetineerden. Dit met als doel zorgbehoefte en interventies beter op elkaar af te stemmen, zodat gedetineerden die problematisch gebruiken dan wel gokken adequate interventies ontvangen. Het uiteindelijke doel is het verlagen van de kans op criminele recidive binnen de groep van problematisch gebruikers dan wel gokkers.
De centrale onderzoeksvragen:
- Wat is de prevalentie van problematisch alcoholgebruik, druggebruik en gokken onder gedetineerden?
- Wat is de aard en ernst van problematisch alcoholgebruik, druggebruik en gokken onder gedetineerden?
- Wat zijn de kenmerken van gedetineerden die problemen ervaren met alcoholgebruik, druggebruik en gokken? Welke delicten zijn gepleegd? Hoe is hun leefsituatie? Is een typologie mogelijk?
- Hoeveel problematische gebruikers/gokkers hebben een zorgbehoefte? Wat is de specifieke zorgbehoefte? Is een indeling te maken naar type problematische gebruiker/gokker en type zorgbehoefte, en zo ja op welke gebieden is deze indeling te maken? Op welke gebieden zijn steunsystemen in het sociale netwerk aanwezig die deze zorgbehoefte mede kunnen vervullen, en zo ja op welke manier?
Opzet onderzoek
Er is gestart met een literatuurstudie, vervolgens is in acht Huizen van Bewaring onderzoek verricht onder gedetineerden. Een grote groep van 637 gedetineerden kreeg een korte mondelinge screening, waarin eventueel probleemgebruik of gokken in kaart werd gebracht. Hierna werd bij 160 gedetineerden die problematisch alcohol- of druggebruik kennen of problematisch gokken een uitgebreid interview afgenomen, waarbij onderwerpen aan bod kwamen als gebruik, lichamelijke en psychische gezondheid en hun zorgbehoefte voor ná detentie.
Van alle gedetineerden die mee hadden gewerkt aan de screening, werd de delictgeschiedenis opgezocht in registratiebestanden van het Ministerie van Justitie.
De gedetineerden die een uitgebreide interview hadden gehad, werden door professionals ingedeeld in types, waarbij hun zorgvraag centraal stond.
Thans worden de data geanalyseerd. In mei 2007 is het rapport opgeleverd.
Opdrachtgever
Publicatie
Problematische alcoholgebruikers, druggebruikers en gokkers in het gevangeniswezen (Pdf, 969 KB)
Onderzoekers
Dr. Regina van den Eijnden, Dr. Lisette Oliemeulen, Dr. Patricia Vuijk