Het effect van een alcohol advies-op-maat bij overmatig alcoholgebruik
Opdrachtgever
NIGZ, Woerden (www.nigz.nl)
Financier
Zorg Onderzoek Nederland (ZonMw)
Vraag- en doelstelling
Dit project richt zich op het onderzoeken van het effect van een advies-op-maat module voor overmatige drinkers. Het betreft een internetsite waar volwassenen kunnen aangeven hoeveel alcohol zij drinken en welke problemen zij ervaren die gerelateerd kunnen zijn aan hun alcoholgebruik. Deelnemers aan de drinktest krijgen een persoonlijk drinkadvies dat is toegespitst op o.a. hun eigen alcoholgebruik, gezondheid, attitude en eigen effectiviteit: kortom een alcohol advies-op-maat (AOM). Theoretisch gezien berust de inhoud van het alcohol advies-op-maat op het gedragsveranderingmodel van Prochaska en Diclemente; de adviezen worden gegeven op basis van het stadium waarin de betreffende drinker zich bevindt (van precontemplatie tot gedragsbehoud). Het AOM is nu al online (www.drinktest.nl), maar het NIGZ heeft een wetenschappelijk verantwoorde update ervan ontwikkeld. Dit project betreft een effectstudie van deze nieuwe advies op maat module. In de effectstudie die zal worden uitgevoerd bij overmatige drinkers, wordt het AOM vergeleken met een algemene folder over de werking en de effecten van alcohol. In een randomized controlled trial wordt onderzocht of AOM, vergeleken met de controle-conditie, gunstigere effecten heeft op de voornaamste determinanten van overmatig alcoholgebruik, op het alcoholgebruik zelf, en op alcoholgerelateerde problemen.
Opzet onderzoek
Voor het onderzoek zijn mannelijke respondenten in de leeftijd van 18 tot 65 jaar geselecteerd die overmatig alcohol drinken (21 of meer glazen per week/ tenminste 1 maal per week 6 of meer glazen per dag). Zij zijn door middel van randomisatie verdeeld over een experimentele – en een controlegroep. Respondenten in de experimentele groep is gevraagd het advies-op-maat programma (www.drinktest.nl) te doorlopen en na afloop te beoordelen; respondenten in de controlegroep kregen een folder over alcohol die ze gevraagd werd te lezen en te beoordelen. Na het beoordelen van de voorlichtingsmaterialen kregen de respondenten een directe nameting, die bestond uit een vragenlijst met evaluatievragen over het gebruikte materiaal (drinktest of folder). Het onderzoek bestaat verder uit twee follow-up momenten (1 mnd en 6 mnd). Beide vragenlijsten bevatten vragen over het alcoholgebruik van de respondent en over gedragsdeterminanten van alcoholgebruik (beliefs, attitude, intenties, kennis, risicoperceptie en alcoholverwachtingen). Na afloop van de follow-up periode wordt bekeken of er naar aanleiding van de voorlichtingsmaterialen veranderingen te zien zijn in (de determinanten van) de alcoholconsumptie, en of hierin verschillen te zien zijn tussen de respondenten uit de experimentele en controlegroep.
Onderzoekers
MSc. Anneke Risselada, dr. Brigitte Boon, projectleider