Jongeren die een e-sigaret gebruiken hebben een grotere kans om daarna te beginnen met tabak. Maar het omgekeerde blijkt ook waar te zijn: jongeren die tabak gebruiken hebben een grotere kans om daarna te beginnen met e-sigaretten. Zo blijkt uit een nieuwe studie gepubliceerd in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Tobacco Control. De studie werd uitgevoerd door de Universiteit Maastricht in samenwerking met het RIVM en Onderzoeksinstituut IVO en werd gefinancierd door NWO.

Hoewel op basis van voorgaande studies vaak wordt gezegd dat het gebruik van e-sigaretten een ‘opstapje’ is naar het gebruik van tabak onder jongeren, schetst deze nieuwe studie een genuanceerder beeld. Jongeren die beginnen met tabak hebben namelijk ook een grotere kans om later te beginnen met e-sigaretten. “Een verklaring kan zijn dat een bepaalde groep jongeren meer geneigd is om verschillende middelen (zoals e-sigaretten en tabak) uit te proberen en dat de volgorde van het uitproberen van de middelen er niet per se toe doet,” legt Thomas Martinelli van Onderzoeksinstituut IVO uit, die hoofdauteur is van het wetenschappelijke artikel.

E-sigaret ontmoedigen onder jongeren

“We kunnen op basis van onze resultaten niet met zekerheid zeggen dat e-sigaretten de oorzaak zijn dat jongeren beginnen met tabaksgebruik,” aldus projectleider van het onderzoek Prof. dr. Gera Nagelhout van de Universiteit Maastricht en Onderzoeksinstituut IVO. Toch adviseren de auteurs van het onderzoek met klem om het gebruik van e-sigaretten onder jongeren te ontmoedigen. E-sigarettengebruik is namelijk schadelijk voor de gezondheid en past (net als tabaksgebruik) niet in een gezonde leefstijl.

Deelnemers onderzoek

Het onderzoek werd uitgevoerd op tien middelbare scholen, waarvan acht in Nederland en twee in Vlaanderen. In totaal deden meer dan 2.800 jongeren mee aan het onderzoek. Zij vulden in 2018 en 2019 drie keer een vragenlijst in over het gebruik van e-sigaretten, tabak en andere middelen met steeds zes maanden ertussen. In de analyses werd gecorrigeerd voor allerlei kenmerken van de jongeren en hun sociale omgeving.

In onderstaande video geven de auteurs van de studie meer uitleg over het onderzoek en de resultaten:

Bronvermelding onderzoek: Martinelli, T. F., Candel, M. J. J. M., De Vries, H., Talhout, R., Knapen, V., Van Schayck, O., & Nagelhout, G. E. Exploring the gateway hypothesis of e-cigarettes and tobacco: A Prospective replication study among adolescents in the Netherlands and Flanders. Tobacco Control.