Onderzoeksinstituut IVO voerde een literatuurstudie uit om zicht te krijgen op factoren die kunnen bijdragen aan effectievere forensische zorg voor mensen met een licht verstandelijke beperking. De resultaten werden besproken met onderzoekers, professionals uit de praktijk en cliënten. De rapid realist review richtte zich op de uitkomstmaten: het verminderen van recidive en gedragsproblemen, het bevorderen van een goede relatie tussen cliënt en professional, het versterken van de behandelmotivatie en het creëren van een positief toekomstperspectief voor de cliënt.

Rapid realist review

Mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) zijn oververtegenwoordigd in de forensische zorg, maar er ontbreekt nog kennis over hoe de hulpverlening aan deze groep effectiever kan worden vormgegeven. We voerden een rapid realist review uit om kennis te verzamelen en te integreren om forensische LVB-behandelingen optimaal effectief te maken in:

• het verminderen van probleemgedrag en recidive;
• het bevorderen van de relatie tussen cliënt en professional;
• het versterken van de motivatie voor behandeling; en
• het vergroten van een positief toekomstperspectief voor de cliënt.

Resultaten

Er zijn verschillende domeinen van factoren die mogelijk samenhangen met de uitkomstmaten:

• Verschillende aspecten in de behandelomgeving lijken samen te hangen met gedragsproblemen, behandelmotivatie, werkalliantie en toekomstperspectief. Het gaat hier bijvoorbeeld om kenmerken van de fysieke behandelomgeving, het groepsklimaat en de structuur en voorspelbaarheid die aan cliënten geboden kan worden.
• Het contact en de relatie tussen hulpverlener en cliënt lijkt samen te hangen met recidive, werkalliantie en behandelmotivatie. Aspecten die positief lijken te werken zijn het doen van gezamenlijke activiteiten, en het zijn van een steunende en beschikbare hulpverlener.
• De kennis, de houding en het gedrag van hulpverleners lijken samen te hangen met gedragsproblemen, werkalliantie, behandelmotivatie en toekomstperspectief. Hierbij gaat het om aspecten als kennis over de interventie die toegepast wordt, een responsieve houding, en het bekrachtigen van de vooruitgang die de cliënt boekt.
• Tot slot zijn er enkele overige factoren die lijken samen te hangen met de uitkomstmaten, zoals het werkklimaat van hulpverleners en de situatie na verblijf.

Deze publicatie/dit project is tot stand gekomen met financiële ondersteuning van het Programma Kwaliteit Forensische Zorg (KFZ).