In een praktijkonderzoek gaat Onderzoeksinstituut IVO op zoek naar bouwstenen voor een herstelondersteunende leefomgeving bij verslavingsbehandeling en ontwerpt een zogenoemde herstelinfrastructuur. Hiervoor werkt het IVO samen met de verslavingszorg, het sociaal domein en gemeenten in de regio’s Amsterdam, Den Bosch en Nijmegen. Cor Verbrugge, wetenschappelijk medewerker bij Novadic-Kentron (NK) in Vught, en deelnemer in het ontwerpteam van Den Bosch, pleit voor culturele activiteiten om herstel te ontplooien en stigma rond verslaving te beïnvloeden. Een mooie inspiratie voor het praktijkonderzoek.
Cor vertelt zijn verhaal: “De verslavingszorg is een interessante wereld om in te werken. Je vindt er mensen zoals jij en ik, maar die toch – vanwege een verslavingsprobleem – zijn opgezadeld met een kwalijk imago. Niet goed te vertrouwen. Wilszwak. Neiging tot manipuleren. Eigen schuld, dikke bult. Stop er dan mee!”
Verslaving blijft van ons allemaal
“Verslaving blijft iets van ons allemaal: van alle rangen en standen, met of zonder problematische geschiedenis. Ik zie vaak intelligente, fijngevoelige creatieve mensen, met een hang naar schoonheid, verborgen talenten. Mooie eigenschappen. Die ten behoeve van het hulpprogramma te weinig aandacht krijgen. Ons zorgstelsel is te probleemgericht. De focus ligt op wat niet goed gaat. Waar je tekort schiet. Wat niet lukt. De focus op het probleem en het oplossen ervan. Alsof je een bal (het probleem) onder water wilt duwen, zodat het niet meer te zien is (en die vervolgens door de opwaartse druk achter je schouder weer op plopt). Je kan de bal ook gewoon laten liggen. Hij is er. Bekijk hem eens zoals ie daar ligt. ’t Is toch goed zo? Zo kunnen we een probleem ook benaderen.”
Cultuurverandering en culturele boodschap
“Hulpverleners zijn niet verschoond van stigmatisering. Zij zijn óók deel van de publieke opvattingen. Er is een cultuurverandering nodig om hulpvragers en hulpverleners dezelfde plek te geven. We hebben allemaal problemen. En we hebben allemaal talenten. Daar kunnen we aan werken. De zorg heeft de kracht van de culturele boodschap broodnodig, om nieuwe opvattingen en maatschappelijke vraagstukken te communiceren met het algemeen publiek in het sociaal domein en gezondheidszorg. Daarom werkte Novadic-Kentron (NK) mee aan de serie ‘Anita is opgenomen in de verslavingszorg’, om het algemene huiskamer publiek te bereiken.”
“Ook kwamen theatergezelschap Coup Cura en NK met de theatervoorstelling ‘Hunker’ in negen theaters, gericht op de zorgverleners zelf om het stigma van verslaving bespreekbaar te maken. Inmiddels loopt het meerjarig theaterproject ‘MIST‘, waarin Coup Cura artistieke vrijheid kreeg in haar werkwijze om door theatrale middelen de verslavingsproblematiek bespreekbaar en invoelbaar te maken binnen het onderwijs, bedrijfsleven en verslavingszorg. Begin 2023 zullen er in Brabant en landelijk vele voorstellingen volgen.”
Muzikale herstelroute
In zijn ‘eigen’ tijd houdt Cor zich bezig met zijn stichting het Will Hawkins Collectief, een muzikale herstelroute met scholing door professionele muzikanten voor mensen in herstel (ondersteund door Serra Foundation, Utrecht). Het collectief wil samen met partners in deze context van cultuurverandering een kleine, actieve, maar betekenisvolle rol spelen. Serra Foundation is een goede doelen fonds wat het collectief gedurende twee jaren zal ondersteunen. Door het podium te geven aan mensen met eigen ervaring met verslaving en/of ggz. Met hun persoonlijke verhalen, muziek, dans en performance, het algemene publiek bereiken om te komen tot bewustwording, dialoog en uiteindelijk destigmatisering.
Cor sluit af: “Wat lelijk is in onze culturele opvattingen (verslaafd, ggz, dakloos) presenteert en verbindt zich weer in haar betekenisvolle schoonheid. Met positieve rolmodellen, waar anderen door geïnspireerd kunnen worden. Het collectief doet dat door een podium te bieden; mensen te faciliteren; presentaties te organiseren en talenten te verbinden met professionele artiesten. De focus ligt op passie en talent. Het probleem wordt hier bijzaak…”
Bekijk ook
Will Hawkins Collectief
Nadia en Wim, Cover Maan: ‘Ze huilt maar ze lacht…’
