Door Gera Nagelhout
Het IVO is een wetenschappelijk onderzoeksbureau. Toch hechten wij niet alleen waarde aan kennis die verkregen is via keiharde wetenschap met onomstotelijke bewijzen. In onze studies nemen we het perspectief van de doelgroep en hun ervaringskennis serieus. Waarom we dat doen, lees je in deze blog.
Veel van onze studies gaan over sociaal kwetsbare groepen, zoals risicojongeren, personen met verward gedrag of mensen met een drugsverslaving. Deze mensen zijn consistent ondervertegenwoordigd in onderzoek. Dit is een probleem, want hierdoor kunnen op basis van dergelijke studies geen algemeen geldende uitspraken gedaan worden. In onderzoek naar interventies voor sociaal kwetsbare groepen is het betrekken van de mensen zelf hard nodig om ervoor te zorgen dat de interventie aansluit bij deze groep. Ook als je een bestaande effectieve interventie inzet, is het belangrijk om implementatieonderzoek samen met de doelgroep te doen. Daarnaast wordt er soms beleid gemaakt door te praten over sociaal kwetsbare groepen, maar beter is om eerst in gesprek te gaan met de mensen zelf.
Als het gaat om een specifieke en sociaal kwetsbare doelgroep waar je zelf niet toe behoort, helpt het betrekken van de doelgroep om hun leefwereld te begrijpen. Toen ik voor een onderzoek over gezondheid van multiprobleemgezinnen in gesprek ging met mensen uit deze gezinnen zelf, zag ik waar ze tegenaan lopen als ze hun gedrag willen veranderen. Maar ik zag ook wat deze mensen kracht geeft en welke aspecten juist kansen bieden. Ik merkte dat het betrekken van de doelgroep in elke fase van het onderzoek zorgde voor draagvlak en dat het de perceptie verminderde dat onze gezondheidsinterventie opgedrongen werd van buitenaf.
Het komt wel eens voor dat ervaringskennis en wetenschappelijke kennis elkaar tegenspreken. Bijvoorbeeld doordat de wetenschappelijke kennis verkregen was in een gecontroleerde omgeving die niet overeenkwam met de echte wereld. Of doordat de ideeën die mensen over zichzelf hebben niet kloppen doordat ze onvoldoende inzicht hebben in onbewust gedrag. Hoewel je het als een lastig probleem zou kunnen zien als verschillende perspectieven elkaar tegenspreken, vind ik dit zelf het moment waarop onderzoek pas écht interessant wordt. Het vinden van de achterliggende reden levert vaak een veel dieper inzicht op dan als je je op voorhand had beperkt tot één perspectief.
Maar hoe betrek je dan zo’n sociaal kwetsbare doelgroep bij je onderzoek? Daarover meer in onze volgende blogs.
