Ik ben een man en niets mannelijks is mij vreemd. Alle clichés over man zijn passen ook op mij. Het is belangrijk dit te vermelden, voordat ik in ga op mijn fascinatie voor en verontwaardiging over het fenomeen dat veel mannen lijken weg te lopen voor hun verantwoordelijkheid en hun gewelddaden lijken te bagatelliseren of goed te praten.
Voor één van de onderzoeksprojecten waaraan ik meewerk, werven we stellen waarbij partnergeweld speelt. Het onderzoek richt op mannen én vrouwen. Helaas blijft het aantal aanmeldingen fors achter bij onze verwachtingen. Dat komt deels doordat mannelijke plegers moeilijk bereikbaar zijn voor vrijwillige hulpverlening. De term “houdt zich onbereikbaar” is zelfs standaarduitdrukking in een registratiesysteem. Ook literatuurstudies over genderdiversiteit (zoals van Twisk e.a., 2017) laten zien dat mannen minder vaak hulp zoeken voor hun (psychische) problemen dan vrouwen. Ze zijn eerder geneigd om (inadequate) coping-strategieën toe te passen, zoals middelengebruik, geweld (!) en zelfisolatie.
Opgeteld bij #Metoo, #theVoice en oneindig veel andere schandalen, duizelt het me. Gaat dit ook over mij? Het liefst ga ik over tot de orde van de dag, maar die ‘orde van de dag’ is het probleem. Want juist in die orde liggen de gendernormen besloten die bevraagd en veranderd moeten worden.
In het geval van partnergeweld lijkt mij dat therapie nodig is. Het liefst samen met de partner, als die nog in beeld is. Maar veel mannen willen niet en volgens mij ligt dat aan het gendernormatieve keurslijf waar ze (we!) inzitten. Hulp vragen en hulp accepteren past daar niet in. Ik herken ook zelf die weerstand. Man! Ik moest mijn zelfbeeld flink bijstellen en schaamte overwinnen voordat ik zelf een aantal jaar geleden besloot hulp in te roepen van een therapeut. Rationeel wist ik dat het onzin is, maar toch zei die innerlijke stem: ‘Heb ik een probleem dan? Zonde van m’n geld, die therapie’. Ik ben blij dat ik toch ben gegaan. Ik ben nog steeds een man, maar meer verbonden en niet meer die eenzame cowboy.
Terug naar hulpverlening bij partnergeweld. Ik pleit ervoor dat hulpverlenende instanties, waaronder Veilig Thuis in al hun uitingen en adviezen consequent aandacht besteden aan bewustwording van (mannelijke) gendernormen, en aan hoe deze belemmerend werken bij het vragen van hulp. Kom op mannen, laten we het taboe doorbreken en benadrukken dat hulp vragen een daad van liefde en verantwoordelijkheid is. Dat kan door met elkaar over mannelijke gendernormen te spreken en erkennen dat ze ons ook in de weg kunnen zitten. Woorden zijn daden!
Cas Barendregt is senior onderzoeker bij het IVO. Hij is opgeleid als maatschappelijk werker en als socioloog en heeft zich in de loop der jaren ontwikkeld tot een allround onderzoeker in het sociaal domein. Het liefst zoekt Cas bij het IVO het verhaal achter de cijfers.
Zijn blog schreef hij in het kader van de pilot Risicotaxatie en vroegdiagnostiek betrokkenen bij relationeel geweld. Meer weten over dit onderzoek? Kijk dan hier.
Vind jij het interessant om het IVO te volgen? Abonneer je dan op onze nieuwsbrief met het laatste nieuws, blogs, uitgelichte projecten, interessante publicaties en inspirerende bijeenkomsten.