Vraag- en doelstelling
Het IVO heeft een protocol ontwikkeld voor vroegsignalering en kortdurende interventies voor jongeren (12-24 jaar) met een verhoogd risico op het ontwikkelen van alcoholproblemen. Het protocol is geschikt voor de settings school, vrije tijd (bijv. sportverenigingen) en straat (jongerenwerk, politie).

Ontwikkeling
Het Masterprotocol Resultaten Scoren (2007) heeft leidraad gediend bij de protocolontwikkeling in 2010. Als startpunt is gebruik gemaakt van de inbreng van deskundigen van o.a. verschillende verslavingszorginstellingen in een expertmeeting. De expertmeeting gaf zicht op reeds succesvol toegepaste interventies: screeningsinstrumenten, best practice methoden, richtlijnen, en bevorderende en belemmerende factoren bij bestaande interventies. Vervolgens zijn intermediaire doelgroepen betrokken bij het ontwikkelingsproces via interviews met drie instellingen. Deze instellingen representeerden elk een setting waar het protocol op gericht zal zijn (school, straat, vrije tijd). Ten slotte is door middel van groepsdiscussies met de uiteindelijke doelgroep – jongeren – het perspectief van de jongeren zelf belicht. In nauwe samenwerking met de drie betrokken instellingen en de werkgroep Jeugd is per setting een goed toepasbaar protocol voor vroegsignalering ontwikkeld, met aandacht voor de motivatie van jongeren om het eigen probleemgedrag te herkennen en te erkennen.

Implementatie en herziening
Tussen 2010 en 2013 is het protocol in een aantal regio’s geïmplementeerd als pilot (Zuid-Holland Zuid, Hardenberg, Noord-Oost Brabant, Noord- en midden Limburg, Zeeuws-Vlaanderen). Op basis van procesevaluaties en interviews met alle projectleiders van de pilots zijn er aanpassingen gemaakt in het protocol die in de tweede versie (2014) doorgevoerd zijn. Daarnaast bevat de nieuwe versie een lijst met aandachtspunten voor projectleiders voor verschillende fasen uit de implementatie. Deze lijst biedt een houvast bij implementatie en benoemt bevorderende en belemmerende factoren die in de pilotregio’s naar voren zijn gekomen.

Opdrachtgever
Werkgroep Jeugd van het Partnership Vroegsignalering Alcohol

Publicatie
Protocol voor Signalering, Screening en Kortdurende Interventie van Risicovol Alcoholgebruik bij Jongeren Versie 2, 2014 (pdf, 499 kB)

Onderzoekers
Drs. Anneke Risselada, onderzoeker versie 2010
Dr. Gerda Rodenburg, onderzoeker versie 2014
Dr. Tim Schoenmakers, projectleider