Laagopgeleide jongeren vertonen vaker en op jongere leeftijd risicogedrag dan hoogopgeleide jongeren. De directe sociale omgeving (vrienden en ouders) en sociaal emotionele problemen (gedragsproblemen en hyperactiviteit) zijn mogelijke oorzaken hiervan. Dit blijkt uit een analyse van het Nederlandse deel van de internationale studie Health Behaviour in School-aged Children (HBSC) en uit literatuuronderzoek, uitgevoerd door het RIVM in samenwerking met het IVO (Instituut voor Onderzoek naar Leefwijzen & Verslaving), het Trimbos-instituut, de Universiteit Utrecht en het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP).
Laagopgeleide jongeren roken vaker, gebruiken vaker cannabis, drinken vaker grote hoeveelheden alcohol en hebben vaker op jonge leeftijd seks in vergelijking met hoogopgeleide jongeren. Ook gebruiken laagopgeleide jongeren al op jongere leeftijd deze genotmiddelen en experimenteren ze eerder met seks (13-14 jaar) dan jongeren met een hoge opleiding (15-16 jaar). Deze gedragingen nemen bij beide opleidingsgroepen toe met de leeftijd, waardoor het verschil gedurende het hele leven blijft bestaan.

Bestaande interventies
Het huidige aanbod aan preventieve interventies voor jongeren met een lage opleiding is gering. Bovendien sluit het aanbod onvoldoende aan bij de factoren die volgens deze studie van invloed zijn op het vertonen van ongezond gedrag. Om meer effect te sorteren beveelt de onderzoeksgroep aan om de sociale omgeving van het kind, en dan vooral de ouders, meer bij de interventies te betrekken. Daarnaast is het belangrijk om de interventies te laten starten in de hoogste groep(en) van de basisschool en door te laten lopen in het voorgezet onderwijs. Verder moeten ze er op gericht zijn de weerbaarheid van jongeren te vergroten, zodat ze beter bestand zijn tegen groepsdruk. Ook moeten de interventies op meerdere plaatsen, zoals school, de wijk of thuis, worden aangeboden. Tot slot moeten ze worden ondersteund door betere handhaving van wet- en regelgeving, zoals toezien op de leeftijd bij de verkoop van alcohol.

Bijdragen IVO
De bijdragen van het IVO aan het RIVM rapport zijn te vinden in hoofdstukken 2 en 4, en bijlage 10. Hier vindt u het RIVM-rapport ‘Middelengebruik en seksueel gedrag van jongeren met een laag opleidingsniveau”.